تألیف تدوین: محمود طیّب
کشور بزرگ ایران سرزمین مقدسی است که از توان‌مندی‌های گردشگری بسیار غنی است و همین امر باعث شد که از دیرباز مورد توجه استعمارگران و تهاجمات بیگانه از جمله اسکندر مقدونی، مغول، تیمور، متفقین، رژیم بعث عراق و غیره قرار گرفت.
تشان شهری با قدمت طولانی و از معادن تاریخ کهن می‌باشد و می‌شود گفت جایی که بخشی مهم از تاریخ را می‌توان اینجا جستجو کرد شهر تاریخی تشان است. این شهر مجموعاً ده منطقه‌ی مسکونی در مرکز دارد که فعلاً به کوی نام‌گذاری شده‌اند و ۴۶ روستا نیز در اطراف آن است!
شهر تشان یکی از شهرهای کوچک و زیبای استان خوزستان در شهرستان بهبهان است. «شهرِ تشان در سال ۱۳۹۱ تشکیل شد. بر اساس مصوبه‌ی دولت روستای مشهد ، مرکز بخش تشان پس از ادغام با روستاهای قاید فتح‌الله، چهاردهی عسگر، چهاردهی سهراب، شاه غالب(ده ابراهیم)، شهرک طالقانی، تل کهنه، آبلش، گله‌زار و مسیری از توابع همین بخش به شهر تبدیل و به عنوان شهر تشان نام‌گذاری شد و به دو قسمت تشان شرقی و تشان تقسیم می‌گردد».(نک: ویکی‌پدیا)
در عصر ساسانی چون آتش یکی از نهادهای دین زرتشت بوده، از این جهت نور و روشنایی مقدس بوده است. آتش را به زبان محلی لری «تش» و به علت وچود آتشکده‌های باستانی و کهن و نیز آتشفشان خاموش کوه بدیل در قسمت جنوب شرقی تشان این منطقه به تشان موسوم گردیده. مورخان می‌گویند که اسرای رومی در زمان قباد ساسانی در تشان بوده اند و از این جهت می توان وجود کلیسا را توجیه کرد.
این شهر دارای پتانسیل سرمایه‌گذاری و آبادانی بالایی است و هم اکنون با تلاش شهرداری تلاش‌گر و شورای محترم تشان طرح‌های بسیار مهمی در این شهر نوپا و مستعد کلید‌خورده و در دست اجراست و فعالیت‌خوبی نیز به اجرا درآمده و افتتاح شده است که از آن ها می توان به اتوبان بزرگ تشان اشاره کرد.
این شهر دارای مناطق گردشگری چشم نواز و زیبایی است و همین مناطق نیز از دیگر استعدادهای این شهر برای جذب سرمایه گذار و گردشگر است. منطقه‌ی گردشگری تنگ‌بن از مکان‌های دیدنی و زیبای شهر تشان است که از دیرباز مورد استقبال چشمگیر علاقمندان و مسافران نوروزی بوده است. آبشارهای تنگ بن که هم اکنون به دلیل خشکسالی و کاهش سطح آب‌های زیرزمینی به خشکی گراییده اند از زیباترین چشم اندازهای طبیعی بوده است که با برنامه ریزی علمی و طرح‌های مطالعه‌شده و دقیق می‌تواند احیا گردد.
همچنین کوههای این منطقه‌ی گردشگری استعداد نصب تله کابین و پارک‌های محلی را دارد. کوههای تنگ بن ادامه‌ی رشته کوههای زاگرس است. این رشته کوههای پرمحصول و غنی، امتداد کوه دنا به سمت خوزستان و مناطق شرقی آن است.
به جز کوههای تنگ بن، کوههای شمال تشان که امتداد همان کوههای زاگرس است و دارای طبیعت و انبوه درختان بلوط، بن(بنک، بنه، با نام علمی Pistacia atlantica) و کلخونگ(کلخونگ)، کُندُر(سقز کوهی با خواص تسکینی دارویی) و انواع دیگر گیاهان دارویی متنوع است نیز از استعدادهای مهم جذب گردشگر و شایسته‌ی کوهنوزدی و تأسیس امانات رفاهی و گردشگری است. در این کوه‌ها به غارهای کهن نشیمنگاهی، آثار دریایی و صدف و فسیل‌های کوچک مرجانی کهن در بلندترین قله‌ها و برفراز کوههای مرتفع(که نشان دهنده‌ی این موضوع است که در هزاره‌های کهن این کوه‌ها زیر دریا قرارد اشته اند) و نیز چشم انداز مرتفع مُشرِف بر تشان و شهرستان بهبهان بر می‌خوریم.
کوههای زیبا با چشم اندازهای طبیعی و گونه‌های گیاهی و سهولت کوه‌پیمایی محل مناسبی برای کوه‌نوردان و علاقمندان به ورزش‌های همگانی می‌باشد. کوه و دامنه‌های زیبای این کوه ها از جمله حاتم، بدیل، تنگ بن، انچیره، پاتابه و غیره از دیرباز مورد استقبال علاقمندان به طبیعت بوده است.
کوههای شمال تشان همان امتداد کوههای زاگرس می‌باشد و دارای گونه‌های انبوه درختان بلوط، بن، کلخونگ، کُنار و غیره است. همچنین این کوه‌ها بخصوص کوه حاتم دارای گونه‌های حیوانی از جمله بز و قوچ وحشی می‌باشد. در دل این کوههای سربه فلک کشیده، غارهای طبیعی چنان وجود دارد که در زمان‌های گذشته محل نگهداری احشام روستائیان بود.
از دیگر مناطق گردشگری و منحصر به‌فرد تشان می‌توان به غارآبیِ زیبا و کم‌نظیر تشان اشاره کرد که در آغاز سال جاری به شکل اتفاقی توسط یکی از اهالی منطقه کشف شد. این غار که به طور ویژه‌ای نیز رسانه ای شد و به عنوان یکی از استعدادهای گردشگری استان نیز معرفی گشت می‌تواند با سرمایه گذاری مناسب و نگاه‌های علمی و تاریخی جایگاه جهانی یابد. طول این غار بسیار است و آبی که در این غار جاری است بسیار خنک و دارای ویژگی آب درمانی است. نوعی ماهی نیز در این غار زندگی می‌کند که از نوع ماهی سیاه و کور بوده و نمونه‌های آن در جهان بسیار کم یاب است. تعدادی کارشناس آثار و میراث فرهنگی و باستان‌شناس متخصص نیز از این اثر شگفتی‌ساز دیدن کردند و آن را از نادرترین غارها برشمردند.
طبیعت تشان از پاییز تا پایان فروردین بسیار دلنواز با آب و هوای خنک و ییلاقی است. تشان درواقع جلگه ای دلتامانند است که خاکی حاصلخیز و در بیشتر طول سال هوایی معتدل دارد. از دیگر نقاط دیدنی این خطه وجود چشمه‌سارهای شیرین و زلالی می‌باشد که دیدنی‌های این سامان را دوچندان کرده است و تمام این روان‌آب‌ها و چشمه‌ساران زمین‌های کشاورزی را آبیاری می‌کنند.
در شهر تشان باغ‌های بسیار دلنوازی وجود دارد که شامل انواع میوه‌های مختلف می‌باشد و برای گردشگران صحنه‌های زیبایی را رقم می‌زنند. با این حال، گل سرسبد تمام جاذبه‌های طبیعی و منحصر به فرد و خدادادی تشان غار آبی تازه‌کشف‌شده می‌باشد که شش ماهی از کشف آن می گذرد و علیرغم زیبایی‌های این غار، هنوز نقاط دیدنی و بکر آن ناشناخته مانده است. گونه‌های زیستی و جانوری از جمله ماهی کوری که در دنیا کم‌نظیر است از مهم‌ترین جاذبه‌های دیدنی این غار منحصربه فرد است.
از دیگر زیبایی های شهر تشان، وجود تپه‌ماهورهای قشنگ است که دسترسی به آن برای تمام علاقمندان آسان است و به‌خصوص در ایام بهار که باگونه‌های مختلف گیاهی بسیار دل انگیز و جان‌بخش جلوه می کند و سالانه این شهر تاریخی مورد هجوم علاقمندان به بهار دلربا و طبیعت چشم‌نواز قرار می‌گیرد.
تقریباً تمام محصولات سیفی جات، حبوبات و برنج و انواع غله‌ها در بخش کشاوری شهر تشان کشت می‌گردد و از این ها، پیاز تشان دارای شهرتی کشوری است و به شکل انبوه تولید و صادر می‌گردد. همچنین کشک، ماست و پیاز نیز در شهر تشان به شکل انبوه تولید و به شهرهای دیگر استان و کشور صادر می‌گردد.
تشان دارای گستره‌ی انبوهی از درختان کُنار بیابانی و کوهی و حیات وحش(انواع پرندگان، پلنگ و بزکوهی و حیوانات وحشی کوچک) است. درختان کُنار تشان می‌تواند منبع خوبی برای تأسیسی شرکتی داروسازی و یا فروش منبع فرآورده‌های دارویی باشد. تشان تاریخی و حماسی سرشار از جاذبه‌ها و دیدنی‌های چشم‌نوازی است که دل هر بیننده‌ای را می‌رباید و همه را به تماشا وا می‌دارد.
شهرِ تشان دارای استعدادهای علمی و دانشگاهی، پزشکی، قضایی و مدیریتی در سطح کلان نیز هست و چهره‌های شاخصی از این شهر هم اکنون در سطح شهرستان، استان و کشور در حال خدمت در مدارج مهم است. آمار دانشجوریان شهر تشان به نسبت جمعیت آن بسیار بالاست و این مسأله نشانگر از پرورش استعدادهای غنی در دامان طبیعت سازنده و سالم تشان است.
ادامه دارد…/
